T 26 Tank
| T-26 | |
|---|---|
 T-26 mod. 1933, "Breaching of the Leningrad Blockade" Müzesi |
|
| Çeşidi | Hafif Sınıf Tank |
| Uyruğu |  Sovyetler Birliği |
| Hizmet Tarihi | |
| Hizmet Yılları | 1931 - 1945 Sovyetler Birliği 1936 - 1953 İspanya 1940 - 1961 Finlandiya |
| Kullanıcıları |  Sovyetler Birliği İspanya Cumhuriyeti Finlandiya Çin Cumhuriyeti Türkiye Nazi Almanyası Romanya Krallığı Macaristan Krallığı Afganistan |
Savaşları |
İspanya İç Savaşı İkinci Çin-Japon Savaşı Sovyet-Japon Sınır Savaşları Çin İç Savaşı İkinci Dünya Savaşı
|
| Üretim Tarihi | |
| Tasarımcı | Vickers-Armstrongs, OKMO, Leningrad Bolşevik Fabrikası |
| Tasarım Tarihi | 1928 - 1931 |
| Üretici | Factory No. 174(daha sonradan ismi "K.E. Voroshilov" oldu), Stalingrad Traktör Fabrikası |
| Üretim Tarihi | 1931 - 41 |
| Üretim Adedi | 10,300 tank ve 1,701 diğer araçlar |
| Özellikleri (T-26 mod. 1933) | |
| Ağırlık | 9.6 ton |
| Uzunluk | 4.65 m |
| Genişlik | 2.44 m |
| Yükseklik | 2.24 m |
| Mürettebat | 3 (komutan, topçu, sürücü) |
| Zırh | Alt: 6 mm Tepe: 6-10 mm Gövde ve Taret: 15 mm |
| Ana Silah | 45 mm 20K mod. 1932/34 tank silahı (122 mermi) |
| İkincil Silah | 7.62 mm DT makineli silah(2,961 mermi) |
| Motor | 4-silindir benzinli düz hava soğutmalı T-26(Armstrong Siddeley tipi); motor hacmi 6,600 cc, 90 beygir |
| Güç/Ağırlık | 9.38 beygir/ton |
| Vites | tek-disk ana kuru debriyaj, tahrik mili, 5 vitesli şanzıman, direksiyon debriyaj, son sürücüler. |
| Süspansiyon | çeyrek eliptik yaprak yaylar |
| Yerden Yükseklik | 380 mm |
| Yakıt Kapasitesi | 290 litre |
| Harekat Menzili | Yol: 220-240 km Arazi: 130-140 km |
| Hız | Asfalt: 31.1 km/h Çakıl: 22 km/h Arazi: 16 km/h |
T-26 tankı, II. Dünya Savaşı'nın yanı sıra 1930'ların birçok çatışma alanında kullanılan Sovyet hafif piyade tankı oldu. Bu tank İngiliz Vickers 6-Ton tankının geliştirilmesinden meydana gelmiştir ve 1930'ların en başarılı tankı tasarımlarından biri olarak kabul edilir.
Bu tank 11.000 'den fazla üretim ile dönemin diğer tanklarına oranla en fazla üretilen tank olmuştur. 1930'larda, SSCB T-26 tankını 53 varyant gibi bir rakamla rekor sayıda geliştirdi, kendi şasisine dayalı farklı muharebe araçları da dahil olmak üzere(alev atan tanklar, muharebe mühendisi araçlar, uzaktan kumandalı tanklar, kendinden tahrikli silahlar, topçu traktörler, zırhlı personel taşıyıcılar). Bunlardan yirmi üçü seri üretime girdi, diğerleri deneysel modellerdi.
T-26 tankı BT serisi tanklarla birlikte Kızıl Ordu'nun savaş arası dönemdeki temel tank sınıfını oluşturmuşlardır. II. Dünya Savaşının başlarında neredeyse demode olsada, T-26 tankı İspanyol İç Savaşı'nın en önemli tankı oldu ve 1938 yılındaki Khasan Gölü Savaşı'nın yanı sıra 1939-40 yılları arasındaki Kış Savaşı'nda da önemi rol oynadı. T-26, Haziran 1941'de Almanya'nın Sovyetler Birliği'ni işgali sırasında Kızıl Ordu'nun yürülükte olan en fazla sayıdaki tankıdır. T-26, 1941-1942 yıllarının kış dönemindeki Moskova Savaşı esnasında Almanya ve müttefiklerine karşı savaştı, Stalingrad Savaşı ve 1942-1943 yıllarındaki Kafkas Savaşında; Leningrad Cephesi'ndeki bazı tank birlikleri kendi T-26'larını kullanmışlardır. Sovyet T-26 hafif tankları, Ağustos 1945'te Mançurya'nın Sovyet İşgali'nin son dönemlerinde kullanılmıştır.
T-26 tankları İspanya, Çin ve Türkiye'ye ihraç edilerek yaygın olarak kullanıldı. Buna ek olarak, T-26 hafif tankları, Fin, Alman, Romen ve Macar orduları tarafından ele geçirildikçe kullanıldı.
T-26 korunmak için güvenilir ve basit bir tanktır ve tasarımı 1931 ve 1941 yılları arasında sürekli modernize edilmiştir. Ancak, 1940 yılından sonra T-26 tankının yeni bir modeli geliştirilmiştir.
Tasarım
İkiz kuleli T-26'lar perçinli zırh kullanılarak birbirine monte edilmiştir. 1931 yılında üretilen bazı tanklarda, su engelleri ve sığ yerler için zırhlı plakalar arasındaki arayüzde ve gövde altındaki çinko levhalarda sızdırmazlık vardı. Motor bölmesine giren yağışlar ile ilgili sorunlar yaşanmasından sonra, özel bir kapak Mart 1932 sonrasında bir hava çıkış penceresi üzerine kurulmuştur. 1932-1933 sonlarında üretilen T-26'larda, perçinlenmiş zırh ve kaynaklı gövde vardı. T-26 mod. 1931 modelinde bilyalı rulmanlar üzerine monte edilen iki silindirik kule vardı; her taret 240° bağımsız dönebiliyordu.
T-26 mod 1931'in gövde ve tareti hafif makineli tüfek ateşine dayanmak için yeterli olacak 13-15 mm'lik maksimum zırh kalınlığına sahipti. Bununla birlikte, ilk seri birçok ikiz kuleli tankda 150 metreden 7,62 mm zırh delici merminin bile nüfuz edebileceği düşük kalite 10 mm zırh plakaları vardı.
1933 yılında, Sovyetler T-26 mod. 1933'ü çıkardı. Model 1933'de 45 mm'lik topu olan yeni bir tek silindirik taret ve 7.62 mm makineli tüfek bulunmaktaydı. Bu model daha sonradan T-26'nın en yaygın varyantı olmuştur. 45 mm 20K tank topu, Sovyet 45-mm tanksavar silahı 19K(model 1932)'ya dayanmaktadır. T-26, arkada ve uçaksavar bölmelerinde 3 adet ikincil DT 7.62 mm makinalı tüfek taşıyabiliyordu. Bu artırılan ateş gücü, Anti-Tank birliklerini yenmeye yardımcı olarak düşünülmüşsede yeterli olamamıştır. Ek olarak T-26 tanklarının arka kısmına 1935 yılının sonundan 1939 yılına kadar DT makineli tank tüfekleri yerleştirildi.
T-26 tankının motoru 90 beygir gücünde, 4 silindirli ve düz hava soğutmalı dizel bir motordur. Ruslar, Armstrong Siddeley'in Vickers 6-Ton'da kullandığı motorun tamamen kopyası olan bir motor kullanmışlardır. Motor gövdenin arka kısmında bulunmaktadır. Başlangıçta, Sovyet yapımı tank motorları çok kötü kalitedeydi, 1934 yılının başlarında geliştirilmeye başlandı. T-26 (Armstrong Siddeley) motorunun hız sınırlayıcısı yoktu. Sık sık, özelliklede yaz aylarında, motorda aşırı ısınma ve motor supabının kırılması durumuyla karşılaşılıyordu. 182 L yakıt deposu ve 27 L yağ kutusu motorun yanına yerleştirildi. Motor için üst sınıf benzin gerekliydi, çünkü ikinci sınıf benzin kullanımı valf birimlerine zarar verebilir hatta motor patlamasına sebep olabilirdi. 1932'nin ortalarında, daha geniş bir yakıt deposu (182 L yerine 290 L) ve basitleştirilmiş yağ kutusu tasarlandı. Motor soğutma fanı özel bir kefenle motorun üzerine monte edildi. 1932 baharında, egsoz susturucusu 3 kelepçe yerine 2 kelepçe ile yapıştırıldı.
1938 yılında, T-26 tankı daha iyi dirence sahip yeni bir konik taret kullanılan model 1938 versiyonuna yükseltildi. Ancak benzer sistem kullanılan T-26 mod. 1933 tanklarının üretimi 1935-1936 yılları arasında devam etti. Bu sistem 1938 yılında gerçekleşen Khasan Gölü Savaşında güvenilirsizliğini gösterdi, bu yüzden tanka Şubat 1939 yılında eğimli (23°) yan zırh plakaları takıldı. Taret zırhı 20 mm arttırıldı ve eğimi 18 derece yapıldı. Bu tasarım T-26-1 olarak adlandırıldı(modern kaynaklarda T-26 mod. 1939 olarakta adlandırılmaktadır). Sonraki girişimlerde ön plaka zırhını geliştirmeye yönelik çalışmalar yapılmışsada T-34 gibi daha önemli tankların tasarımlarına yoğunlaşılması amacıyla üretim kısa zaman sonra sonlandırılmıştır.
Savaş Geçmişi
II. Dünya Savaşı'nın başında neredeyse eskimiş olsada, T-26 tankı İspanyol İç Savaşı'nın en önemli tankı oldu ve Kış Savaşında olduğu gibi 1938 yılındaki Khasan Gölü Savaşında da önemli bir rol oynadı. T-26 tankı Haziran 1941'deki Almanların Sovyet İşgali sırasında Kızıl Ordu'nun kullandığı en önemli tank oldu. Sovyet T-26 hafif tankı en son 1945 Ağustos ayındaki, Mançurya'da savaş yüzü gördü.
T-26 tankı İspanya, Çin ve Türkiye ordularında yaygın olarak kulanılmıştır. Ayrıca, yakalanan T-26 hafif tankları, Fin, Alman, Romen ve Macar orduları tarafından kullanılmıştır.
T-26, 1932 yılında Kızıl Ordu(RKKA) için hizmete girdi, T-26 tankı 1930'ların birçok çatışmasında kullanılmasının yanı sıra II. Dünya Savaşındada kullanıldı. BT serisi tanklar ile birlikte T-26 tankı RKKA zırhlı birliklerinin savaş arası dönemdeki ana tankı oldu.
T-26 hafif tankı ilk kez İspanyol İç Savaşında muharebe yüzü görmüştür. Sovyetler Birliği, 1936 yılından itibaren Cumhuriyetçi İspanyollara tank tedarik etmeye başladı. Toplamda 281 adet T-26 mod. 1933 tankı gönderildi. T-26 tankı 1936-1939 yılları arasında Milliyetçilere karşı savaşın hemen hemen her alanında kullanıldı ve Alman Panzer I light tankları ile İtalyan CV-33 hafif tankettelerine karşı üstünlüğünü kanıtladı. Guadalajara Savaşı sırasında T-26 tankları İtalyan tankettelerine karşı üstünlük sağlayarak, ilk İtalyan orta tankı olan Fiat M13/40 tankının tasarımında ilham kaynağı olmuştur.
Düzen ve Derleme: Ufuk Köse (Ufuko)
İngilizce/Türkçe Çeviri Tarafımızca Yapılmıştır.
www.Tanktarihi.tr.gg
